Τι είναι η κόπωση;
Η κόπωση είναι ένα περίπλοκο φαινόμενο που μπορεί να είναι ψυχολογικής φύσεως ή φυσιολογικής φύσεως. Στο ανθρώπινο σώμα μπορεί να είναι κεντρική, προερχόμενη δηλαδή από τον εγκέφαλο ή το νωτιαίο μυελό στο κεντρικό νευρικό σύστημα(ΚΝΣ). Η κόπωση μπορεί επίσης να είναι περιφερική ,να εντοπίζεται δηλαδή στους ίδιους τους μυϊκούς ιστούς ή στις συμφύσεις μυϊκών και νευρικών ινών.
Ορίζεται ως η ανικανότητα συνέχισης της άσκησης σε επιθυμητό επίπεδο έντασης.
Πως μπορώ να καθυστερήσω την εμφάνιση της κόπωσης;
Συνοπτικά ο πιο σημαντικός παράγοντας για την πρόληψη της πρώιμης κόπωσης είναι η κατάλληλη προπόνηση, που συμπεριλαμβάνει σωματική, ψυχολογική και βιομηχανική προπόνηση.
Η σημασία της διατροφής στην εμφάνιση της κόπωσης. Πως συνδέεται η διατροφή με τις διεργασίες της κόπωσης;
Η διάρκεια της άσκησης είναι αντιστρόφως ανάλογη της έντασης της. Μπορούμε να ασκηθούμε πολύ έντονα για μικρό χρονικό διάστημα ή σε χαμηλή ένταση για πολύ ώρα. Η σημασία της διατροφής στην κόπωση καθορίζεται από αυτόν τον αλληλοσυσχετισμό έντασης και διάρκειας.
Χαμηλή ένταση άσκησης : αργό περπάτημα, η χαμηλής έντασης τρέξιμο, το σώμα μπορεί να χρησιμοποιήσει το λίπος ως κύριο καύσιμο όταν οι υδατάνθρακες εξαντλούνται. Επειδή το σώμα έχει μεγάλα αποθέματα λίπους, η παροχή ενέργειας δεν αποτελεί πρόβλημα. Παρόλα αυτά, τα χαμηλά επίπεδα σακχάρου στο αίμα, η αφυδάτωση και η υπερβολική απώλεια ανόργανων συστατικών μπορεί να οδηγήσει σε κόπωση-πνευματική και σωματική σε ιδιαίτερα παρατεταμένες δραστηριότητες.
Μέτρια ως υψηλή ένταση άσκησης: το σώμα χρειάζεται να χρησιμοποιεί περισσότερους υδατάνθρακες ως πηγή ενέργειας, με συνέπεια γρήγορη εξάντληση του μυϊκού γλυκογόνου. Οι υδατάνθρακες είναι οι πιο αποτελεσματική πηγή ενέργειας από τα λίπη, οπότε ο αθλητής θα αναγκαστεί να μειώσει την ένταση της άσκησης όταν εξαντληθούν τα αποθέματα υδατανθράκων στους μυς και το συκώτι, όπως σε δραστηριότητες αντοχής που διαρκούν πάνω από 90 λεπτά. Έτσι η παροχή ενέργειας μπορεί να είναι κρίσιμης σημασίας. Το χαμηλό επίπεδο σακχάρου στο αίμα, οι αλλαγές σε συστατικά στοιχεία του αίματος, όπως ορισμένα αμινοξέα, και η αφυδάτωση αποτελούν σημαντικούς παράγοντες που συνεισφέρουν στην εμφάνιση νοητικής ή σωματικής κόπωσης σε αυτό το είδος της προσπάθειας.
Συνοπτικά… η ανεπάρκεια σχεδόν όλων των θρεπτικών συστατικών μπορεί να αποτελέσει αιτία για την εμφάνιση της κόπωσης. Μια φτωχή δίαιτα μπορεί να επισπεύσει την εμφάνιση της. Η κατάλληλη διατροφή είναι σημαντική για να είναι σίγουρος ο αθλητής, όχι μόνο ότι έχει επαρκή αποθέματα ενεργειακών υποστρωμάτων, αλλά και για να διασφαλίσει το βέλτιστο μεταβολισμό των ενεργειακών υποστρωμάτων μέσω πρωτεϊνών, βιταμινών, ανόργανων συστατικών και νερού.
Μαρία Μαρούγκα
Κλινική Διαιτολόγος-Διατροφολόγος,
Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο Αθηνών
Καρβούνη 17, 38222, Βόλος
τηλ. 6948383397
maria.marouga@gmail.com
No comments